DOUBLE CLICK TO EDIT TITLE
Het Nederlands Byron Genootschap
Geschiedenis
Geschiedenis - Bijeenkomsten
Op 22 januari 1971 werd in Londen The Byron Society heropgericht als voortzetting van de op 22 januari 1876 in Londen opgerichte The Byron Club, die bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog alle activiteiten had gestaakt. De Byron Society begon voortvarend met het organiseren van conferenties en de publicatie vanaf 1973 van het nog steeds bestaande The Byron Journal. Daarnaast wilde de Society ook in andere landen de oprichting van nationale clubs bevorderen.
Tezelfdertijd was er ook in Nederland sprake van een toegenomen interesse voor Byron, ongetwijfeld mede door de herdenking in 1974 van de honderdvijftigste sterfdag van Byron; bovendien was er in de jaren zeventig van de vorige eeuw ook meer in het algemeen sprake van een herwaardering van de Romantiek.
In Rotterdam was Gerlof Janzen de oprichter van een leeskring waar het werk van Byron gelezen en besproken werd. Ook de in Groningen als lector (en later als hoogleraar Middel-en Nieuwgriekse taal-en letterkunde) werkzame Wim Aerts was in Byron geïnteresseerd. Via de International Byron Society kwamen deze twee met elkaar in contact en zij richtten op 19 april 1975 het Nederlands Byron Genootschap op. Om ook elders in het land leden te winnen, werd hieraan onder meer bekendheid gegeven door mededelingen in de universiteitsbladen.
Aanvankelijk bestonden de activiteiten van het Nederlands Byron Genootschap vooral uit de bijeenkomsten van leeskringen in Rotterdam en Groningen, waar inmiddels ook een leeskring was opgericht. De leden van de leeskringen vormden een gevarieerd gezelschap met zeer uiteenlopende achtergronden.
Door natuurlijk verloop en verhuizingen kwam er in de jaren negentig van de vorige eeuw een einde aan de bijeenkomsten van de leeskringen.
Daarnaast werd er ook regelmatig een landelijke bijeenkomst georganiseerd, waarvoor aanvankelijk The British Council te Amsterdam een ruimte beschikbaar stelde. Later werd er ook gebruik gemaakt van het Teylers Museum te Haarlem en diverse andere locaties. De laatste jaren vinden de bijeenkomsten plaats in het Multatuli Huis in Amsterdam.
Eén van de hoogtepunten in het nog prille bestaan van de Nederlands Byron Genootschap was ongetwijfeld de door de International Byon Society in het kader van hun jaarlijkse conferentie georganiseerde Byron Tour die in 1982 de Lage Landen aandeed.
Na bezoeken aan Brugge, Gent, Antwerpen, Mechelen, Brussel, Waterloo en Leuven, werden de deelnemers ontvangen in Rotterdam ten huize van Gerlof Janzen, waar zij kennis maakten met de leden van de Rotterdamse leeskring. De tour werd traditiegetrouw besloten met een seminar, georganiseerd door Wim Aerts in de universiteit van Groningen met als thema ‘Byron the prose writer’.
De landelijke bijeenkomsten werden en worden in de regel besloten met een geanimeerde maaltijd in een naburig restaurant. Een fraaie beschrijving van zo'n samenzijn is te vinden in Tessa de Loo's Een varken in het paleis:
‘Anderhalf jaar later, in december, hield het Nederlands Byron Genootschap zijn jaarlijkse bijeenkomst in Amsterdam tegen het passende decor van arcadische wandschilderingen in het grachtenpand van The British Council. Er was een gastspreker uitgenodigd die te voet jouw spoor had gevolgd in de Noord-Griekse provincie Epiros, vanaf Preveza waar jullie aan land waren gegaan. Zo absurd was mijn plan met jou mee te reizen dus ook weer niet.
De spreker deed meteen het licht uit; de wandschilderingen maakten plaats voor dia’s die minstens zo arcadisch waren. [...] Op de eerste dia was onze gastspreker te zien terwijl hij zich, middelzwaar bepakt, met een herdersstaf in de hand monter voortbewoog over een geitenpad. Rondom bevonden zich slechts heuvels en bergen, maar dat scheen hem niet te deren. Er volgden meer dia’s van ongeplaveide wegen, kronkelpaden, half ingestorte bruggetjes en puinhopen van vestingen of herbergen. Sommige dia’s waren zo levensecht dat je als het ware zelf in het stoffige, mythische landschap rondsjouwde, in het roodkoperen licht van de namiddagzon. Dat was een prettige gewaarwording, want buiten was het december en er stroomde koud water door de grachten.
[...]
De leden van het genootschap verplaatsten zich naar een naburig restaurant. Tafels werden aaneengeschoven, ieder zocht zich een plaats. Ik wachtte af tot de gastspreker was gaan zitten en legde beslag op de stoel tegenover hem. Nadat enkele aperitiefjes hem in de stemming hadden gebracht nodigde ik hem, over de Maigret [sic] de Canard met sinaasappelsaus heen, uit met me mee te gaan naar Tepelenë. Er was geen moment van aarzeling te bespeuren in zijn reactie, hij hoefde niet eerst een slok wijn te nemen of een andere oversprongbeweging te maken om moed te vatten. Hij zei, met een geamuseerd en verbaasd lachje, meteen ja.’
(uit: Een varken in het paleis / Tessa de Loo. Amsterdam : Arbeiderspers, 1998, p. 21-23.
In Een varken in het paleis beschrijft Tessa de Loo haar tocht van Ioanina in Noord-Griekenland naar Tepelenë in Albanië, die zij maakte in het voetspoor van Lord Byron en John Cam Hobhouse, die dat traject in 1809 in het kader van een Grand Tour aflegden.)
Naast het organiseren van bijeenkomsten, publiceert het Genootschap sinds 2000 jaarlijks een uitgebreide Nieuwsbrief, een magazine met een zeer gevarieerde inhoud.
Bijeenkomsten
Vaste onderdelen van het programma: een lezing, geanimeerde gesprekken en een afsluitende maaltijd.
Door het Nederlands Byron Genootschap georganiseerde lezingen
2018
(15 december: Multatuli Huis, Amsterdam)
Schrijvers met sterrenstatus. De roem van drie negentiende-eeuwse auteurs (Bilderdijk, Beets en Piet Paaltjens) - Rick Honings
2017
(6 mei: La Cave des Thieaux, Den Haag)
Childe Harold (?) in Italië - Berlioz' symfonie voor altviool en orkest naar Byron - Rino Christ
2011
(datum en lokatie: onbekend)
Inleiding over Poesjkin - Hans Boland;
Peter de Rijk; titel lezing onbekend
Ike Cialona leest voor uit haar vertaling van Don Juan.
2008
(22 november: La Cave des Thieaux, Den Haag)
Byron for president! Een filhelleen in de nieuwe Griekse staat? - Wesly Mooij
2007
(1 december: De Sierkan, Den Haag)
Mad, bad and dangerous to know - Rob de Ruig
Byrons zonnesteek, diavoorstelling over Byrons reis op Ithaca in 1823 - Daniël Koster
2005
(17 september: Sphaera Mundi, Amsterdam)
E. du Perron, Lord Byron en Mikhail Lermontov - Kees Snoek
1999
(17 april: The British Council, Amsterdam)
Demonische vrijheidswaan, vervloekte Grieken. Over Teisterbant en Byron (Bilderdijk en Byron) - Joris van Eijnatten;
In de voetsporen van Byron en Hobhouse in Griekenland en Albanië - Daniël Koster;
Liederen van Mozart en Schumann door Anke de Bruyn (sopraan) en Roland Veenstra (piano).
1996
(2 november: The British Council, Amsterdam)
Schumanns interpretatie van Byrons Manfred - M. Christ
(21 april: Perdu, Amsterdam)
De invloed van Albanië en de Albanese cultuur op Lord Byron - Afrim Karagjozi
(Afrim Karagjozi was de voorzitter van de Albanese Byron Society.)
1995
(9 december: British Council, Amsterdam)
De romantiek van het asfalt: in de voetsporen van Lord Byron - Daniël Koster
Otreden van het Gödel Trio
Vertalingen van Byrons werk - Ike Cialona en Peter Verstegen
1994
(12 februari: Teylers Museum, Haarlem)
1798 and the Lyrical Ballads - , C.C. Barfoot
1993
(8 mei: De Korenbeurs, Groningen)
Het Grieks dat Lord Byron sprak - W.J. Aerts
1992
(14 november: Sphaera Mundi, Amsterdam)
More an antique Roman than a Dane - Ugo Foscolo als tijdgenoot van Byron - Maarten Asscher
(28 maart: Teylers Museum, Haarlem)
Shelley: Unacknowledged Legislator - John Gilroy
1991
(2 november: Teylers Museum, Haarlem)
Leven en werk van William Beckford - Gerlof Janzen
(2 maart: Teylers Museum, Haarlem)
Your affectionate brother, Byron - solovoorstelling door de Engelse actrice Dorothy Stuart
1990
(10 maart: Teylers Museum, Haarlem)
Inleiding over Beets' vertalingen van Mazeppa en The Prisoner of Chillon - Nienke Berrens
(Nienke Bertens schreef Beets : translator of Byron, doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Utrecht, december 1987)
Kanttekeningen bij het werk van Hofdijk (1816-1888) - Eric de Ree
1988
(10 september: Kasteel Hernen, Hernen)
Mazeppa variaties:
- voordracht van Byrons Mazeppa door A. Mackinnon;
- Nicolaas Beets' vertaling van Mazeppa voorgedragen door J.H.A. Lokin;
- Mazeppa van Victor Hugo voorgedragen door J.J. Simons;
Liederen op teksten van Byron van Löwe, Mendelssohn, Schumann, Moussorgski, Ives en Wolf door E. J. Ebels met pianobegeleiding van W.J. Aerts.
(16 januari: Teylers Museum, Haarlem)
Boswell's biographie van Dr Johnson - R. Aerts
1985
(5 oktober: Teylers Museum, Haarlem)
Viering tweede lustrum: terugblik door voorzitter W.J. Aerts
Interview door J.M. Voeten met Joop van Helmond over diens in 1986 te verschijnen vertaling van een keuze uit Byrons brieven en dagboeken.
(De presentatie van het boek Brieven en dasgboeken vond plaats op 22 november 1986 in Teylers Museum.)
1984
(12 mei: The British Council, Amsterdam)
Prometheus, Byron en andere titanen - Gerlof Janzen
1981
(28 november: The British Council, Amsterdam)
Byron in Portugal - Michael Rees
1980
(13 december: The British Council, Amsterdam)
Twee portretten van Byron, gekonterfeit door Percy Bysshe Shelley en Thomas Love Peacock - J.M. Voeten en A. Römer
(7 juni: The British Council, Amsterdam)
Byron en Delacroix - V. Schmidt
1979
(9 juni: The British Council, Amsterdam)
Byron and Trelawny in Greece - William St. Clair
1978
(17 juni: The British Council Amsterdam)
Byron en Ali Pasha - W.J. Aerts
1977
(3 september: The British Council, Amsterdam)
Byron and Newstead Abbey - Lucy Edwards
(4 juni: The British Council, Amsterdam)
De invloed van Byron in Nederland - J. Lokin
1976
(14 februari: The British Council, Amsterdam)
Byron en the Gothic horror: enkele opmerkingen naar aanleiding van Byron's Fragment of a Novel - J.J.C. Kabel
(Gepubliceerd in Letteriek, jrg. 2 no. 3/4, p. 2-26)
Leden van het Nederlands Byron Genootschap geven acte de présence bij diverse gelegenheden die in het teken stonden van Lord Byron, zijn leven en/of zijn werk:
1998
( 3 september: The British Council, Amsterdam)
Presentatie van Een varken in het paleis van Tessa de Loo, georganiseerd door Uitgeverij De Arbeiderspers.
1993
(12 maart: Teylers Museum, Haarlem)
Opening van de tentoonstelling Willem Hofdijk (1816-1888): een romantisch dichter die schilder werd.
Tijdens de opening hield Eric de Ree, bezorger van het boek W.J. Hofdijk, brieven aan J.A. Alberdingk Thijm, een inleiding.
1991
(april: op diverse plaatsen in Nederland, waaronder Den Haag, Rotterdam en Eindhoven)
Byron in hell: his life and loves in two acts, solovoorstelling door Ian Frost, georganiseerd door Genootschap Nederland-Engeland.
1986
(22 november: Teylers Museum, Haarlem)
Presentatie Brieven en dagboeken van Lord Byron, vertaald en bezorgd door Joop van Helmond, georganiseerd door Uitgeverij De Arbeiderspers.
1982
(8 tot en met 10 september: Groningen)
Byron the Prose Writer: negende jaarlijkse conferentie, georganiseerd door W.J. Aerts en David Wilkinson namens The International Byron Society.
Papers:
Byron’s Travel Letters - Peter W. Graham;
Byron’s Vision of Ali Pasha - W.J.Aerts;
Byron and Napoleon - John Clubbe;
Byron the Prose Humourist - Byron Raizis;
The Thorny Preface to Don Juan: ‘A like exercise of the imagination’ - Gordon Thomas;
Memory, perception and perpetual activity in Byron’s prose - Len Findlay;
Those Poor Idiots of the Lakes: Byron’s Views on the Poetry of Wordsworth, Southey and Coleridge - Erwin A. Stürzl;
Byron, Form and Content (the Ode to Napoleon and his simultaneous Journal entry) - Andrew Nicholson;
The Moore-Byron Relationship - Thérèse Tessier;
Luddites and Whigs: Byron in Parliament - Kelvin Everest;
Some Stylistic Features in Byron’s Prose - J. Drummond Bone;
Byron’s Influence in Dutch Literature - Jan Lokin.
Illustraties
Header: fragment van een schilderij van Theodoros Vryzakis. Theodoros Vryzakis maakte het in 1861. Het is zijn versie van de ontvangst van Lord Byron in Mesolonghi in 1824.
